The signa loquendi of the Monastery of Alcobaça
DOI:
https://doi.org/10.5433/2237-9126.2008v2n2p89Keywords:
Medieval monkish culture, Benedictine rule, Gestual communication.Abstract
Some of the manuscripts of Saint Mary´s monastery maintained by the Nacional Library of Lisbon, Portugal, reproduce lists of signals used during the XIV – XVI centuries by the monks for their own communication during the period of silence imposed by the benedictine rule. The signa loquendi were moviments made with the hands or with the fingers of the hand to designate subjetcs/objects concretes and/or absracts, constituting a modality of gestual communication. This article will discuss the genesis, evoluiton, composition and meaning of this gestual communication in the simbolic systems of monkish inspiration.Downloads
References
KOECHLIN, B. “Techniques corporales et leur notation symbolique”, Langages, Paris, v. 10, p. 44-45, 1968.
“Cabello”, em Enciclopedia de la Religión Catolica, Barcelona, Dalmau y Jover, 1951, t. 2, p. 251.
Constitutiones Hirsaugiensis seu Gengenbaceses, PL 150, cols. 923-1146.
Constitutiones Hirsaugiensis seu Gengenbaceses, PL 150, col. 942.
DU CANGE, Glossarium ad scriptores mediæ et infimæ latinitatis, Paris, Firmin Didot, 1846, t. 7, col. 252
DU CANGE, Glossarium, op. cit., t. 7, col. 253: “Pro signo tructæ, hoc adde, ut de supercilio ad supercilium trahas, quia est signum feminæ, quia et tructa femineo genere pronuntiatur”
LEACH, E. “Cabelo mágico”, em R. DA MATTA (org.), Leach (Coleção Grandes cientistas sociais), São Paulo, Editora Ática, 1983, p. 158
GARNIER, F. La langage de l’image au Moyen Age, Paris, Le Leopard d’or, 1982/1989, 2 vols.
CALBRIS, G.; PORCHER, L. Geste et communication, Paris, Hatier/Credif, 1989, esp. p. 57 e segs
MICCOLI, G. “Os monges”, em J. LE GOFF (dir.), O homem medieval, trad., Lisboa, Ed. Estampa, 1989 p. 43.
FRANCO JR, H. “O ouvido de Adão: escultura e mito no Caminho de Santiago. En: FRANCO JR, H. A Eva Barbada: ensaios de mitologia medieval, São Paulo, EDUSP, 1996. p. 210-211
LESESTRE, H. “Oreille”, em F. VIGOUROUX (dir), Dictionnaire de la Bible, Paris, Letouzey et Ané, 1916-1928, v. 4-2, col. 1857-1860
KRISTEVA, J. “Le geste, pratique ou communication”. Langages, Paris, v. 10, p. 55, 1968.
GOUGAUD, L. “Chevelure”, em Dictionnaire de Spiritualité, Paris, Beauchesne, 1953, t. 2, pp. 832-834
Liber Ordinis S. Victoris Parisiensis, cap. 22, em DU CANGE, Glossarium, op. cit., t. 7, col. 253-254.
MARTINS, M. “Livros de sinais dos cistercienses portugueses”, Boletim de Filologia (Lisboa), t. 17, n. ¾, 1958, pp. 293-357.
Monasteriales Indicia: the anglo-saxon monastic sign language, ed. D. BANHAM, Wiltshire, Anglo-Saxon Books, 1993
SAINTYVES, P. “Les saints céphalophores: étude de folklore hagiographique”, Revue de l’Histoire des Religions (Paris), t. 99, n. 2/3, 1929, pp. 158-231
SANTO AGOSTINHO. De doctrina christiana, ed. G. COMBES e FARGES. Paris, Desclee de Brower, 1949. p. 239-242. (Œuvres de Saint Augustin, 11)
TERTULIANO, De cultu feminarum (La toilette des femmes), ed. e trad. M. TURCAN (Sources Chrétiennes, 173), Paris, Du Cerf, 1971, esp. p. 122-124
DESLANDRES, Y.; FONTANÈS, M. “História das modas do toucado”, em: POIRIER, J. (dir.), História dos costumes, trad., Lisboa, Estampa, 1998, v. 2 , esp. p. 225-226, 233.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Domínios da Imagem adopts the Creative Commons Attribution 4.0 International License, therefore, the copyrights related to the published articles belong to the author(s), who grant the journal the exclusive right of first publication.
Under this license it is possible to: Share - copy and redistribute the material in any medium or format. Adapt - remix, transform, and build upon the material, giving due credit and providing a link to the license and indicating if changes were made.